ДÆ ЦÆСТ АХÆСС ДУНЕЙЫЛ

48-æм дунеон экономикон форум

23-æм январы Шейцарийы горæт Давосы йæ куыст райдыдта 48-æм æрвылазон дунеон экономикон форум. Традицион æгъдауæй Давосы дискусситы темæ вæййы экономикæ æмæ уыимæ баст гæнæнуæвæг кризистæ, фæлæ дзыллон информацийы фæрæзты минæвæртты хъуыдымæ гæсгæ ацы форумы, уыцы фарстытæ уыдзысты дыккаг планы. Аналитиктæ æмæ лидертæ 2018 азы тæссагдзинæдтыл нымайынц хæстыты æмæ климатон проблемæтæ. Римаг папа Франциск фæсидт форумы хайадисджытæм моралон бæрндзинадмæ. «Моралон хæс у æппæт адæмы тыххæй бæрндзинад райсын æмæ æмбæлон уавæртæ саразын, цыран алы адæймагæн дæр йæ бон суыдзæн аккагæй цæрын», – дзырдæуы йæ фыстæджы дунеон экономикон форумы бындурæвæрæг Клаус Швабайы номыл. Форум йæ куыст фæуыдзæн 26-æм январы. Уыцы бон Давосы раныхас кæндзæн АИШ-ы президент Дональд Трамп.  Раныхас дзы кæндзысты куыд паддзахадты лидертæ, афтæ алыгъуызон дунеон организациты минæвæрттæ дæр.

 

АИШ-ы национ

хъахъхъæнынады стратеги

Пентагон æхсæнадмæ бавдыста АИШ-ы национ хъахъхъæнынады ног стратегийы цыбыр верси, цыран нысан æрцыдысты гарзджын тыхты сæйрагдæр нысæнттæ. Ацы документтæй алкæцыдæр æвдисы бирæполярон дуджы   АИШ-ы «æдасдзинад æмæ лидердзинад» сифтонг кæныны цæстæнгас. 2017 азы национ æдасдзинады стратегийы уæлдай хъусдард здæхт цæуы Уæрæсе æмæ Китаймæ. Иран, Кореяйы Адæмон Демократон Республикæ æмæ дунеон терроризм дæр сты тæссагдзинæдты номхыгъды. Планетæйы климаты ивындзинады тыххæй документы æппындæр ницы  ис.

 

Ныхас кодтой телефоны

Уæрæсейы æмæ Казахстаны  Президенттæ Владимир Путин æмæ Нурсултан Назарбаев ныхас кодтой телефоны, цыран уынаффæ кодтой дыууæфарсон актуалон фарстытыл, Сири, Афганистан, Украинæйы уавæрыл. Кремлы пресс-службæ куыд фехъусын кодта, уымæ гæсгæ Назарбаев Путинæн лæм-бынæг радзырдта АИШ-мæ йæ визиты  фæстиуджыты æмæ америкæйаг лидер Дональд Трампимæ йæ баныхæсты тыххæй. Уымæй дарддæр ма дыууæ лидеры æруынаффæ кодтой æндæр вазыгджын фарстытыл дæр, куыд, зæгъæм, Сири, Афганистан, Украинæ, Корейаг æрдæгсакъадахы, афтæ ма дыууæфарсон ахастытыл дæр.

 

Фæхуыдта йæ футболæй дунеон чемпионатмæ

УФ-йы Президент Владимир Пути-нæн баныхæстæ уыд Аргентинæйы Президент Маурисио Макриимæ, кæцы Мæскуымæ æрцыд официалон визитимæ. Путин йæ коллегæ æмæ аргенти-нæйаг футболуарзджыты фæхуыдта Уæрæсейы уагъдцæуæг дунейы чемпионатмæ. Путины ныхæстæм гæсгæ, Ар-гентинæ у Уæрæсейы приоритетон партнер Латинаг Америкæйы. Дыууæ президенты уынаффæ кодтой дыууæфарсон ахастытыл.

 

Сæйраг трофейы турне

Футболæй дунеон чемпионаты кубокы дунеон этапы церемони уагъд æрцыд Лондоны. Тур райдыдта ивгъуыд аз 9-æм сентябры Мæскуыйы, фыццаг этап фæцис Сочийы. Трофей уыд Уæрæсейы 16 горæты 16 мин километры ацæугæйæ. Уыцы рæстæджы трофейы федтой 220 мин адæймаджы. Дыккаг этапæн старт радтой футболæй дунейы чемпионтæ – англисаг Джефф Херст æмæ италиаг Андреа Пирло. Дыккаг этапы фæлгæтты кубок бабæрæг кæндзæн æхсæз континенты 51 бæстæйы 91 горæты.

 

Ног контракттæ

Æввахс Хурскæсæн æмæ хуссар-скæсæйнаг Азийы къорд паддзахады фæнд кæнынц уæрæсейаг зенитон ракетон системæтæ ПВО С-400 самал кæнын, ныридæгæн ахæм системæтæ балхæдта Турк, – фехъусын кодта УФ-йы хъахъхъæнынады министр Сергей Шойгу. Абоны бон С-400-йы дыууæ комплексы æвæрд æрцыдысты Сирийы, Хмеймим æмæ Тартусы, цыран уæлдæфон хъахъхъæнынад ныфсджынæй  хъахъхъæнынц.

 

Æрбабырстой æндæрæрдыгæй

Туркаг æфсæдтæ Афринмæ æрбабырстой æндæрæрдыгæй – Сирийы цæгат-ныгуылæйнаг хайы горæт Аазазæй. Ацы горæт 2016 азы рахызт рæстæмбис сирийаг оппозици æмæ туркаг тыхты контролы бынмæ операци «Щит Евфрата»-йы фæстæ. Туркаг лидер куыд фехъусын кодта, уымæ гæсгæ йе ‘фсæдтæ ацæудзысты Сирийæ, куыддæр Африны операцийы нысæнттæ къухты бафтой, афтæ. Кремлы æппæт фæрстæм дæр фæсидтысты хиуылхæцындзинадмæ æмæ Сирийы территориалон æнæхъæндзинад бахъахъхъæнынмæ.

 

Фæнд кæны Каталонийы

хицауад саразынмæ

Каталонийы раздæры лидер Карлес Пучдемон фæнд кæны регионы ног хицауад саразынмæ, – фехъусын кодта уый Копенгагены университеты конференцийы рæстæджы. «Махæн  нæй авторитаризмы раз фæстæмæ алæууыны бар, Мадриды æртхъирæнтæм нæ кæсгæйæ», – загъта уый. Испаны дарддæр дæр архайы Пучдемоны æрцахсыны тыххæй ордер.

 

Нæ фæхуыдта уæрæсейаг

 тыхджындæр спортсменты

Дунеон Олимипион комитет нæ бахаста номхыгъдмæ 20 фылдæр потенциалон кандидаты, уыцы нымæцы къахдзоныгътыл бырæг Сергей Устюгов, биатлонист Антон Шипулин, шорт-трекист Виктор Ан, фондз тыхджындæр хоккеисты æмæ бирæ æндæрты.

 

Райдыдтой байхъуыстытæ

22-æм январы Женевæйы райдыдтой спортивон арбитражон тæрхондоны байхъуыстытæ, Дунеон Олимпион комитет цæрæнбонтæм Олимпиадæйы хъæзтыты хайад райсынæй кæй рацух кодта, уыцы уæрæсейаг 39 спортсменмæ ахасты. Спортсменты хъуыддæгтæм æркæсын дих æрцыд æртæ къордыл. Байхъуыстыты рæстæджы æвдисæнтæй хъуамæ ралæууой Уæрæсейы допингы тыххæй доклады автор, эксперт Ричард Макларен æмæ Мæскуыйы антидопингон лабораторийы раздæры къухдариуæггæнæг Григорий Родченков. Кæройнаг уынаффæ хаст æрцæудзæн 29 январæй – 2 февралмæ.

 

 Хуыты грипп – Эквадоры

Эквадоры æппынкъаддæрæй хуыты гриппæй фæмард 22 адæймаджы. Гриппæй чи фæрынчын, уыдоны нымæц схызт 500 адæймаджы онг, – уый тыххæй фехъусын кодта бæстæйы æнæниздзинад хъахъхъæныны министр Вероника Эспиноса. Уый ма куыд загъта, афтæмæй абоны онг профилактикон судзин-тæ арæзт æрцыдысты 700 мин адæймагæй фылдæрæн.

Информацион агентадты

 хъусынгæнинæгтæм гæсгæ