ӔРДЗОН ФЫДБЫЛЫЗ
Æрдзон фыдбылыз æрцыд сабаты æнæхъæн республикæйы. Цыма хъаймæт æркодта, афтæ бæстæ ныссаудалынг, стæй сыстад тыхдымгæ, тæркъæвда, кæмдæрты æркалдта айчы стæвдæн их. Дымгæ афтæ тыхджын уыд æмæ бæлæсты æд уидæгтæ рæдывта, хæдзæртты æмбæрзтыты стыдта æмæ уæлдæфы тахтысты, рудзгуыты æвгтæ цъæлтæй калдысты зæхмæ. Бирæ рæтты ныппырх кодта газы хæтæлтæ, ныскъуыдтæ кодта электроны телтæ. Калд бæлæстæ, къалиутæ æмæ алы быронæй байдзаг сты фæндæгтæ æмæ транспорт йæ куыстæй æрлæууыд. Бирæ рæтты цæугæдæтты былгæрæттæ нал баурæдтой ивылд доны, ногарæзт дамбæтæ атыдтой æмæ дон йæ разæй ахаста бирæ цæхæрадæтты тыллæг, фос æмæ мæргъты.
Æрдзон фыдбылызтæ кæд арæх цæуы, уæддæр уды зиан стæм хатт рауайы. Фæлæ ныр, стыр хъыгагæн, дымгæ цы бæлас сыскъуыдта, уый бын фæцис æртыназдзыд сылгоймаг æмæ фæмард. Æртæ адæймаджы та баййæфтой хъыгдард. Уыдонæй иу уæззау уавæры хуыссы республикон рынчындоны реанимацион хайады.
Тынгдæр хъыгдард баййæфтой Горæтгæрон, Рахизфарсы æмæ Алагиры районтæ, стæй Дзæуджыхъæуы цалдæр микрорайоны. Коммуналон хæдзарадтæ æвæстиатæй бавнæлдтой æрдзон фыдбылызты фæстиуджытæ аиуварс кæнынмæ. Фыццаджыдæр уал банывыл кодтой газ æмæ рухсы коммуникацитæ. Ныр та куыст цæуы уынгтæ æфснайыныл. Сæрмагонд къамис кусы, æрдз цы знаггад ракодта, уыдон банымайыныл.
КУРДИАТДЖЫН СЫВÆЛЛÆТТÆН ÆХХУЫСÆН
Цæгат Ирыстоны ахуырады министрад фæндон рахаста, курдиатджын сывæллæттæ раиртасæн кæм уыдзæн, ахæм центр “Региональный ресурсный центр по работе с одаренными детьми”, зæгъгæ, бакæнын Дзæуджыхъæуы. Уый тыххæй фехъусын кодта амынд уагдоны министр Людмила Башарина. Уый куыд банысан кодта, афтæмæй республикæйы сочиаг “Сириус”-ы æнгæс центр саразыныл ныхас рагæй цæуы. Алы сывæллоны къухы нæ бафтдзæн Мæскуыйы алыхуызон конкурсты æмæ равдыстыты архайын, уый тыххæй сын ахæм фадат хъæуы нæхимæ саразын: “Ацы аз хъуамæ хицауадмæ бадæттæм куырдиат. Махмæ ис бирæ æвзыгъд кæстæртæ, фæлæ арæх сæ зонындзинæдтæ нæ раргом вæййынц. Центр та ахъаз кæндзæн курдиат рабæрæг кæнын æмæ рæзынæн. Ахуырады методикæйæ уæлдай ма дзы сæйраг бынат ахсдзысты æрмдæсныйады куыстытæ. Æдзух дзы цæудзæн алыхуызон конкурстæ æмæ бæрæг цæудзысты, чи цæмæ арæхсы, уый. Центр скъуыддзаг кæндзæн ахсджиаг нысантæ, курдиатджын сывæллæттæ рабæрæг кæныны тыххæй, кæцытæн фидæны, гæнæн ис æмæ сæ къухты бафта стыр æнтыстытæ царды алы къабæзты, æхсæнады”, – загъта министр. Республикæйы разамынад куыд нымайынц, афтæмæй центр хъуамæ байгом уа фидæн аз æмæ кусдзæн интернаты хуызы.
ИРОН ЧЪИРИ – НАЦИЙЫ СИМВОЛ
Алы адæмæн дæр ис сæхи национ цæсгом, сæхи истори, культурæ, хæринæгтæ… Æвæццæгæн, ирон чъириты кой дунейыл кæм нæ зонынц æмæ сæ кæм нæ уарзынц, ахæм бынæттæ бирæ нæй. Фæлæ, хъыгагæн, фæстаг азты ирон кадджын чъириты номæй пайдайы гуырæн сарæзтой. Уæрæсейы, æгæрыстæмæй, фæсарæнты стыр супермаркетты, кафеты цынæхуызон чъиритæ фендзынæ. Пиццайы хуызæн чысыл гуылгæндтæ конд сты зокъотæй, кæсагæй, балтæй, карчы дзидзайæ… Сæ уæлæ, æнæмæнг, фыст “Осетинские пироги”. Ахæм “чъири” чи бахæра, уый афтæ нæ зæгъдзæн, адонæй æппæлынц, зæгъгæ. Уый у нæ национ символыл цъыф бакалæгау, худинаг кæнынц æцæг ирон чъириты.
Ныр республикæйы Сæргълæууæг Битарты Вячеслав рахаста фæндон ацы уавæрæн кæрон скæныны тыххæй. Рæхджы чъиритæ уадзын райдайдзысты сæхи сæрмагонд брендимæ. Уый уыдзæн товарыл гакк сæвæрæгау. Республикæйæ æддæмæ кæй æрвитой, уыдоныл конд цæудзæн сæрмагонд документ мыхуыримæ, чъири цæмæй æмæ кæд конд у, цавæр хуызтæ сын ис, кæйас хъуамæ уа æмæ афтæ дарддæр. Иуныхасæй, чъиритæ уæй цæудзысты сæ «биографиимæ».
“Чъиритæ раджы систы ирон адæмы культурæйы иу хай. Цæмæй, æппынфæстаг, бæрæг уа, æцæг чъирийыл банымайæн кæцы ис, уый тыххæй уæййаг чъиритимæ цæудзæн сæхи рецептурæ мыхуыргонд æмæ сфидаргондæй. Брендæй æрмæстдæр пайда кæнæн уыдзæн официалон æгъдауæй. Æлхæнджытæ йæ куы базоной, уæд æрмæстдæр æлхæндзысты “мыхуыримæ” чъиритæ, æдзæсгæмттæ та нæ культурæйæ нал базар кæндзысты. Ирон чъиритæ махæн æрмæст хæрзад продукт не сты, фæлæ сты нæ кад, нæ фарн, нæ нацийы цæсгом æмæ сæ исчи худинаг кæна, уымæн æруадзæн нæй”, – загъта республикæйы Сæргълæууæг. Уый ма йæ ныхæстæм куыд бафтыдта, афтæмæй ирон цыхты номæй дæр чидæртæ афтæ пайда кодтой, æмæ уымæн дæр арæзт æрцыд йæхи бренд æмæ ныр æлхæнджытæ зонынц, æцæг ирон цыхт кæцы у, уый. Культурæйы министрад та йæхи цæттæ кæны ирон чъириты фестиваль саразынмæ. Уый уыдзæн стыр æцæг бæрæгбон…
Нæ уацх.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.