Нæй нæ мадæлон æвзагæн сæфæн, цалынмæ йыл дзурæг уа æмæ йын йæ фидæныл тыхсæг уа, уæдмæ. Ахæмтæ та нæм, табу Хуыцауæн, нырма бирæ ис. Нæ мадæлон æвзаг цæмæй рæза, кæстæр фæлтæр æй уарзой, уый тыххæй бирæ аразынц литературон журнал «Мах дуг»-ы коллектив, сæ сæргъы йæ сæйраг редактор Хетæгкаты Оксанæ, афтæмæй.
Ныр дæр та радон хатт журнал расидт ирон æвзагыл конкурс «Базыртæ». Йæ нысан уыд уарзон авторты æмдзæвгæтæ аив, зæрдæвæрдæй бакæсын. Архайдтой дзы 15 азæй уæлæмæ кары. Конкурсы уагæвæрдмæ гæсгæ, æмдзæвгæ хъуыд зæрдæвæрдæй бакæсын æмæ йæ видеойы хуызы арвитын «Мах дуг»-ы сайтмæ. Уыдонæн къамис рагацау аргъ скодта æмæ аккагдæрыл кæй банымадта, уыдон фæхуыдтой конкурсмæ.
Дзæуджыхъæуы национ зонадон библиотекæмæ æрбацыдысты республикæйы Мыхуыры æмæ дзыллон коммуникациты комитеты сæрдар Фидараты Юри, Цæгат Ирыстоны Парламенты депутат Уататы Зелим, рауагъдад «Ир» æмæ дзыллон информацийы фæрæзты минæвæрттæ, конкурсы архайджытæ алы хъæутæй, сæ къабæзтæ, дзыллон информацийы фæрæзтæ…
Æхсызгон хабар уыд, конкурсы Хуссар Ирыстонæй стыр делегаци кæй архайдта, уый. Конкурсы архайæг скъоладзаутимæ журналы коллективæн зæрдылдарæн лæваримæ æрцыдысты сæ ахуыргæнджытæ дæр: Дменисы астæуккаг скъолайы директор Дудайты Земæ, Цхинвалы 9-æм скъолайы директор Зассеты Зарæ, йæ хæдивджытæ Дзигойты Ритæ, Танделаты Галинæ, ахуыргæнæг Æлборты Оксанæ, Цъунары астæуккаг скъолайы директор Плиты Заирæ, йæ хæдивæг Бæззаты Оксанæ æмæ иннæтæ. Кæй ранымадтон, уыдон се ʻппæт дæр сты ирон æвзаг æмæ литературæйы ахуыргæнджытæ.
Кадджын мадзал байгом кодта журнал «Мах дуг»-ы редактор Уаниты-Хетæгкаты Оксанæ. Уый куыд загъта, афтæмæй конкурс-æркаст «Базыртæ» нысан кæны фæсивæдыл «базыртæ» басадзын, не ‘взагмæ, литературæмæ сын сæ зæрдæты уарзондзинад тауын. Цæмæй фыссой æмæ кæсой ирон æвзагыл уацмыстæ, журнал та сын сæ мыхуыр кæндзæн. «Нæ куыст уыд ирон диаспорæтимæ дæр алы рæтты. Райстам сæ бирæ æрмæджытæ. Афтæ Хуссар Ирыстонæй дæр нæ хотæ æмæ æфсымæртæй. Ам чи архайы, уыдон се ʻппæт дæр сты уæлахиздзаутæ. Уымæн æмæ сæйраг, кæцы бынат райсай, уый нæу, сæйраг у уымæ тырнын. Ирон æвзагыл чи дзуры, чи йæ уарзы, уыдон се ʻппæт дæр арфæйаг сты».
Нæ мадæлон æвзагæн, стæй ахæм конкурстæн нæ царды цы стыр ахадындзинад ис, уый тыххæй ма радзырдтой Фидараты Юри, Уататы Зелим, газет «Рæстдзинад»-ы сæйраг редактор Хозиты Барис. Хуссар Иры делегацийæ ахуыргæнджытæ æмæ ныййарджыты номæй мадзалы организатортæн бузныг загътой Æлборты Оксанæ æмæ Дзæдзойты Зæринæ.
Рауагъдад «Ир»-ы сæйраг редактор Быгъуылты Мæдинæ арфæ ракодта ахæм диссаджы мадзал бацæттæгæнджытæ æмæ конкурсы уæлахиздзаутæ. Журналы кусджытæн та балæвар кодта «Ир»-ы уагъд чингуытæ.
Уæлахиздзаутæ бирæ уыдысты, 14 сывæллæттæ æмæ 11 та – хистæр кары адæм. Уыдысты Хуссар Ирыстонæй, стæй Дзæуджыхъæуы æмæ республикæйы алы хъæутæй æмæ фадат нæй се ʻппæты кой ракæнынæн. Фæлæ нæ дисы бафтыдтой, дард чи цæры, нæ уыцы æмзæххонтæ. Конкурс онлайн хуызы кæй цыд, уымæ гæсгæ, диаспорæты æххуысæй конкурсы хайад истой цалдæрæй. Йæ видеобакаст рарвыста олгинскæйаг чызг, Каиры Аивæдты институты театралон студийы ахуырдзау Гæздæнты Дзерассæ. Бакаст Касаты Батрадзы фыст æмдзæвгæ «Изæйæн-иу зæгъ».
Батрадзы иннæ æмдзæвгæ, «Цы зæгъдзысты адæм?» видеоравдыстæй аив бакаст Олгинскæйаг лæппу, Мæскуыйы рынчындæттæй иуы дохтыр Мысыккаты Аслæнбег. Конкурсы ацы архайджытæн сæ дипломтæ æмæ зæрдылдарæн лæвæрттæ райстой сæ ныййарджытæ.
Къаддæр цымыдис нæ равзæрын кодта изæры архайджытæм конкурсы иннæ уæлахиздзау, 88 аздзыд зилгæйаг Борыхъуаты-Лианты Дигорхан. Уый сæрæй кæронмæ зæрдæвæрдæй афтæ аив радзырдта Къостайы «Æфсати» æмæ йын залы бадджытæ лæугæйæ дæргъвæтин къухæмдзæгъд кодтой.
Уæлахиздзаутæн се ʻппæты кой ракæныны фадат нæй, фæлæ мах цы кæстæртæ федтам, уыдоныл хъуыды кæнгæйæ, фидарæй зæгъæн ис, ирон æвзаг ахæмты руаджы нæ фесæфдзæн. Иттæг цæттæйæ æрцыдысты Хуссар Иры ахуыргæнджыты делегаци сæ курдиатджын скъоладзаутимæ. Зæрдæвæрдæй афтæ аив радзырдтой æмдзæвгæтæ æмæ уыдонмæ хъусгæйæ, бирæтæн сæ цины цæссыг акалд. Дæргъвæтин къухæмдзæгъд сарæзтой Цхинвалы 9-æм скъолайы ахуырдзаутæ Гæбæраты Хох æмæ Владиславæн (сæ ахуыргæнæг Æлборты Оксанæ). Уыдоны ныридæгæн схонæн ис фидæны артисттæ. Хуссар Ирæй ма иннæ уæлахиздзаутæ уыдысты Дменисы скъолайы ахуырдзау Уалыты Аслан æмæ Къостайыхъæуы скъолайы ахуырдзау Джиоты Миланæ. Арфæгонд уæнт, ахæм курдиатджын кæстæрты чи цæттæ кæны, уыдон. Уæлахиздзаутæ се ʻппæт дæр хорзæхджын æрцыдысты дипломтæ, Кады гæххæттытæ æмæ зæрдылдарæн лæвæрттæй.
Конкурс куыд цæттæ кодтой, цы хатдзæгтæ дзы скодтой, дарддæр сæм цы фæндтæ ис, уыдоны тыххæй радзырдтой фысымтæ – «Мах дуг»-ы поэзи æмæ публицистикæйы хайæдты редактортæ Касаты Батрадз æмæ Тъехты Тамерлан. Батрадз фæндон бахаста, цæмæй журналы æмдзæвгæтæ арæхдæр кæсой æмæ сæ фидæны конкурсты пайда кæной.
Уæлахиздзау сывæллæттæ ма се ʻмдзæвгæтæ бакæсынæй дарддæр дзырдтой æндæр æмдзæвгæтæ, зарыдысты, æвдыстой инсценировкæтæ. Хистæр кары поэттæй сæхи фыст æмдзæвгæтæ аив бакастысты Касаты Батрадз, Габолаты Зауырбег æмæ Годжыцаты лæппу. Изæры архайджыты зæрдæтæ йæ фæндыры цагъдæй барухс кодта Ирон театры артисткæ Зæнджиаты Ритæ.
Конкурсы организатор, «Мах дуг»-ы сæйраг редактор Хетæгкаты Оксанæ, ар-фæ ракодта конкурсы уæлахиздзаутæн, кæстæр фæлтæры уæлахиздзаутæн ма уæлдай арфæ ракодта сæ ныййарджытæ æмæ сæ ахуыргæнджытæн дæр.
Мах та, ирон адæм, не ʻппæт дæр бузныг зæгъæм Оксанæ æмæ йæ коллективæн. Ахæм конкурстæн цы стыр ахадындзинад ис, кæстæрты миддунейыл куыд æндавынц, уый та ноджы тынгдæр бамбæрстам. Журналы коллективæн ахæм диссаджы конкурс фыццаг æмæ фæстаг хатт нæу. Зæрдæйæ тыхсынц нæ мадæлон æвзаджы рæзтыл, кæстæр фæлтæры сомбоныл æмæ арфæгонд уæнт.
Ирон адæмы номæй мæ арфæ ракæнын фæнды амалхъомтæ Уататы Зелим æмæ Уалыты Гелæйæн. Уыдон сæхимæ райстой æппæт хæрдзтæ дæр æмæ сæ Ирыстоны зæдты хорзæх уæд! Курдиатджын кæстæртæ афтæ тынг фæцыдысты адæмы зæрдæмæ, æмæ та, мадзалы фæстæ, æртæ чъирийæ скувгæйæ, фынджы хистæр Зассеты Болат хистæрты размæ ракодта Гæбæраты Хох æмæ Владиславы æмæ та сын ногæй радзурын кодта æмдзæвгæтæ.
Конкурсы хистæрæй-кæстæрмæ цы курдиат равдыстой, уый фенгæйæ нæ бон фидарæй зæгъын у: нæй сæфæн нæ мадæлон æвзагæн, цалынмæ нæм ахæм адæм ис, уæдмæ. Йæ ном дæр ын «Базыртæ» æнæхъуаджы не схуыдтой. Ахæм мадзæлттæ, æцæгæйдæр, базыртæ садзынц адæймагыл.
Джусойтты Нина
