21-ӕм ноябрӕй 25 ноябрмӕ Мӕскуыйы ауагъдӕуыд æвзæнгты ‘хсæн Дунейы фыццаг бынат бацахсыны сæраппонд æппӕтстилон каратэйӕ, кӕцыйы хайад райстой хуссарирыстойнаг спортсментӕ дӕр. Ацы спортивон мадзал ауагътой фыццаг хатт ӕмӕ дзы хайад райстой Польшӕ, Серби, Швейцари, Турк, Китай, Япони, Инди, Нигери, Камерун ӕмӕ ӕндӕр бӕстӕтӕй каратисттӕ. Спортсментӕ ӕдӕппӕт уыдысты 35 бӕстӕйӕ ӕмӕ ма Уӕрӕсейы Федерацийы 37 регионӕй. 72 командӕйы, кӕцытӕн се сконды уыд 1500 спортсмены бӕрц, сӕ тыхтӕ ӕвзӕрстой алы хуыз ӕмӕ стилты каратэйӕ ӕмӕ уымӕ гӕсгӕ спортивон мадзал рауад тынг цымыдисон.

Тренер Созаты Владимир куыд загъта, афтӕмӕй хуссарирыстойнаг спортсментӕ сӕ бӕстӕйы номӕй хайад райстой ацы спортивон мадзалы  æппӕтстилон каратэйы дунеон федерацийы президент Рамиль Габбасовы фӕрцы. «Ӕз рагӕй зонгӕ  дӕн йемӕ ӕмӕ нын хъарм ахастытӕ ис. Куы йӕм бахатыдтӕн, цӕмӕй Хуссар Ирыстоны командӕ ерысты хайад райсой сӕ бӕстӕйы номӕй, уӕд сразы ис, кӕд ӕмӕ йӕ зыдта, кӕй йын уыдзӕн ныхмӕлӕуджытӕ, уӕддӕр, ӕмӕ нын нӕ тырыса ӕрцауындзын кодта иннӕ бӕстӕты тырысатимӕ. Гуырдзыстоны командӕ протест  са-рӕзта ӕмӕ ерысты хайад нал райстой», – загъта Созаты Владимир.

Спортивон мадзалы фӕстиуджытӕ нӕ каратисттӕн рауадысты тынг ӕнтыстджын – ӕртӕ сыгъзӕрин ӕмӕ дыууӕ та – бронзӕ майданы. Ӕрыгон чызг Дудайты Доннӕ 55 килограммы уӕзы категорийы финалы фӕуӕлахиз уӕрӕсейаг спортсменкӕйыл ӕмӕ ссис дунейы чемпион. 72 килограммы уӕзы категорийы та кӕд Лолоты Артуры ныхмӕ лӕууыдысты тыхджын спортсментӕ, уӕддӕр-иу сыл фӕуӕлахиз ӕмгъуыдӕй раздӕр. Фӕлӕ йын финалон тох уӕрӕсейаг каратистимӕ рауад тынг уӕззау, уымӕн ӕмӕ Артурӕн бахъыгдард йӕ рахис къух, фӕлӕ травмӕимӕ адарддӕр кодта йӕ тох ӕмӕ рамбылдта. 90 килограммы уӕзы та уӕлахиз бафтыд Павел Швецы къухты. 90 килограмм ӕмӕ 64 килограммы уӕзты категориты та бронзӕйы призертӕ систы Пухаты Алан ӕмӕ Бестауты Ацӕмӕз.

Банысан кӕнын хъӕуы уый, ӕмӕ Ӕппӕтстилон каратэйӕ нӕ спортсментӕ фыццаг хатт кӕй систы призертӕ. Уый фӕдыл РХИ-йы Информаци æмæ мыхуыры паддзахадон комитеты пресс-центры журналисттӕн фембӕлд уыд уӕлахиздзау спортсментимӕ ӕмӕ сӕ тренертимӕ. Уыдон бӕстон ӕрдзырдтой сӕ ерысты тыххӕй ӕмӕ сдзуапп кодтой журналистты фарстатӕн. Кӕд ӕмӕ нӕ каратисты къухты бафтыдис стыр ӕнтыст, уӕддӕр тренер Созаты Владимир ныридӕгӕн хъуыды кӕны дарддӕры ерыстыл.

«Махӕн кӕцыфӕнды ерыстӕн дӕр стыр нысаниуӕг ис. Афтӕ нын никуы вӕййы, ӕмӕ кӕцыдӕртӕм нӕхи къаддӕр бацӕттӕ кӕнӕм, кӕцыдӕртӕм – хуыздӕр. Кӕд ӕмӕ нӕ каратист-тӕ сӕхи иттӕг хорз равдыстой, уӕддӕр нӕ дарддӕр кусын хъӕуы. 13-25 декабры ерыстӕ цӕудзысты Уӕрӕсейы кубокыл ӕмӕ кӕд ӕхцайы фӕрӕзтӕ ссарӕм, уӕд  дзы хайад райс-дзыстӕм. Планы ӕдде нын цы мадзæлттæ вӕййы, уымӕй нын спорткомитет ницӕмӕй баххуыс кӕны. Хъыгагӕн, азӕй-азмӕ финансон уавӕр ӕвзӕрӕй-ӕвзӕрдӕр кӕны. Зӕгъӕм, 2019 азы планмӕ бахастон 8 спортивон мадзалы, кӕцыты хайад хъуамӕ райстаиккам. Фӕлӕ нын дзы цыппарӕн ӕхца нӕ рахицӕн кодтой. Спорткомитет ӕй Финансты министрады ӕфсон кӕны, уыдон та дзурынц, зӕгъгӕ, мах ерыстӕм ницы хъуыддаг ис. Кӕд ӕмӕ спортивон мадзалы фыст уа «чемпионат», кӕнӕ «первенство», уӕд ын рахицӕн кӕнынц финансон фӕрӕзтӕ. «Турнир», кӕнӕ ӕппӕтадӕмон гом ерыстӕ куы уой, уӕд ӕй ахахх кӕнынц. Ӕмӕ цӕмӕй рамбулай ерысты, уый тыххӕй дӕм хъуамӕ фӕлтӕрддзинад уа, ӕмӕ нӕ спортсментӕ ахӕм уавӕрты уыцы фӕлтӕрддзинад кӕм хъуамӕ райсой?  Ацы аз ма цы цыппар мадзал ныууагътой, уыдонӕй дзы иумӕ ацыдыстӕм ӕдӕрсгӕйӕ.

Стӕй дыккаг ерыстӕм куы цыдыстӕм Анапамӕ, уӕд ацы мадзалӕн ӕхцайы фӕрӕзтӕ уыдис хицӕнгонд 150 мин сомы, фӕлӕ нын дзы 50 мин сом йеддӕмӕ нал радтой. Ӕртыккаг ерыстӕн та уыд 160 мин сомы, фӕлӕ та адонӕй дӕр 90 мин сомы дӕр нал аззад. Ныр та цы ерысты рамбылдтам, уырдӕм дӕр нын нал уыд ӕхцайы фӕрӕзтӕ ӕмӕ ныййарджытӕ сӕхӕдӕг æрæмбырд кодтой. Мӕскуыйы ӕз телефонӕй бадзырдтон нӕ бӕстӕйы Минӕварадмӕ ӕмӕ сын ӕрдзырдтон, цахӕм проблемӕтимӕ фембӕлдыстӕм, уый фӕдыл. Уыдон мын загътой, зӕгъгӕ, Хуссар Ирыстоны ӕмбӕстӕгты бартӕ хъахъхъӕнӕм фӕсарӕнты, сӕ фарсмӕ балӕууӕм, фӕлӕ сын сӕ финансон проблемӕтӕ не скъуыддзаг кӕнӕм. Ӕз ма йын афтӕ бакодтон, ома, сывӕллӕттӕ уынджы куы баззайой, уӕд уый бартӕ хъахъхъӕнынмӕ нӕ хауы? Уый фӕстӕ мыл телефон ӕры-вӕрдта», – загъта Дудайты Доннӕйы тренер Созаты Владимир. Ӕмӕ минӕварадӕй дӕр цы хъуамӕ бадомӕм, – Спорткомитетӕй сӕ фӕдыл кӕсгӕ дӕр ничи акодта ӕмӕ сын афтӕ дӕр ничи загъта, «гайт-ма рамбылдтат». Ӕмӕ уый та худинаг у. Чидӕртӕ нӕм, бынӕтты бадгӕйӕ, бынтондӕр бӕрндзинад нӕ хӕссынц, сӕ комкоммӕ хӕстӕ не ‘ххӕст кӕнынц. Ӕндӕра ӕрыгон каратисттӕн нӕ Спорткомитетӕй раздӕр чи хъуамӕ раарфӕ кодтаид?

Созаты Владимир банысан кодта, зӕгъгӕ, Уӕрӕсейы территорийыл цӕуӕг ерысты нӕ бӕстӕйы спортсментӕн ӕнцон у хайад райсын, ӕхцайы фӕрӕзтӕ куы уа, уӕд. Фӕлӕ ӕндӕр бӕстӕты хайад райсын тынг зын у, уымӕн ӕмӕ официалонӕй нырма нымад бӕстӕ не стӕм. «Фидӕнмӕ нӕ плӕнтты ис бирӕ ерыстӕ ӕмӕ-иу нӕ кӕд фӕхоной, ӕмӕ нын финансон фӕрӕзтӕ уа, уӕд сӕ ӕнӕмӕнгӕй хайад райсдзыстӕм», – банысан кодта Созаты Владимир.

Ӕрыгон чызг Дудайты Доннӕ нырма кӕронмӕ нӕ банкъардта, цӕхӕм ӕнтыст бафтыдис йӕ къухты, уый. «Ӕз ерыстӕм куы цыдтӕн, уӕд рамбулыныл нӕ хъуыды кодтон, фӕлӕ йӕ зыдтон, кӕй райсдзынӕн фӕлтӕрддзинад, кӕцы мын феххуыс уыдзӕн мӕ дарддӕры спортивон карьерӕйы. Мӕ ныхмӕлӕуджытӕ иууылдӕр иттӕг хорз цӕттӕ уыдысты. Финалы уӕрӕсейаг спортсменкӕимӕ мӕнӕн уыд тынг зын, тох цыд ӕмхуызонӕй, кӕрӕдзийӕн ницы уагътам, фӕлӕ фӕстаг минуты рефери мӕнӕн радта фыццаг бынат. Мӕнӕн ахӕм ӕнтыст мӕ къухты бафтыдис мӕ тренеры фӕрцы. Цыдӕриддӕр мын амыдта, уыдонӕй спайда кодтон, ӕмӕ мӕ цы домдта ерысты рӕстӕджы, уыдон сӕххӕст кодтон», – банысан кодта Дудайты Доннӕ. Дудайты Доннӕ ахуыр кӕны Цхинвалы 6-ӕм скъолайы ӕмӕ йыл йе ‘мкъласӕгтӕ сӕмбӕлдысты стыр ӕхсызгонимӕ. «Тынг ӕхсызгон мын уыдис, ме ‘мкъласӕгтӕ мӕм куы ӕрбацыдысты тымбылӕгтӕ ӕмӕ гуыппгæнæнтимæ. Ахӕм сюрпризмӕ не ‘нхъӕлмӕ кастӕн ӕмӕ сӕ стыр райгонд дӕн», – радзырдта цингӕнгӕ ӕрыгон чызг.

Тренер Хъуылымбегты Мамед банысан кодта, зӕгъгӕ, æппӕтстилон каратэ кӕд ӕмӕ 6 азы размӕ фӕзынд, уӕддӕр ссис тынг популярон ӕмӕ ацы стилы каратэмӕ дӕр нӕ спортсментӕ сӕ хъус дардзысты дарддӕр дӕр. Ӕрдзырдта ма ноджы арӕх ӕмбӕлӕг проблемӕтыл. «Кӕд нын ерыстӕн ӕхцайы фӕрӕзтӕ рахицӕнгонд ӕрцӕуы, уӕддӕр нын тынг зын вӕййы уырдӕм нӕхи бацӕттӕ кӕнын. Уымӕн ӕмӕ нын нӕй ӕмбӕлон уавӕртӕ. Бузныджы ныхӕстӕ мӕ фӕнды зӕгъын нӕ президент Бибылты Анатолийӕн, кӕцы нӕ фарсмӕ ӕрбалӕууы, баххуыс нын кӕны ӕхцайы фӕрӕзтӕй, самал нын кӕны спортивон инвентарь. Фӕлӕ уый уӕддӕр фаг нӕу. Нӕ спортсментӕй бирӕтӕн ис даринаг бинонтӕ ӕмӕ сын уый фӕдыл ӕнӕкусгӕ нӕй. Уыцы хъуыддаг та ӕвзӕрырдӕм ӕндавы тренировкӕты процессыл. Ацы ерыстӕм нӕхи куы цӕттӕ кодтам, уӕд ӕз фӕрынчын дӕн ӕмӕ мын спортсменты бацӕттӕ кӕныны хъуыддаджы стыр ӕххуыс бакодта 1-ӕм скъолайы тренер Дзабиты Артем. Фӕлӕ кӕд ӕмӕ мӕхи бон дӕр нӕ уыд мӕ спортсменты рӕстмӕ бацӕттӕ кӕнын, ӕмӕ ма нын уавӕртӕ дӕр хорз кӕй нӕй, уымӕ гӕсгӕ ӕз стыр сӕрыстыр дӕн мӕ каратисттӕй», – загъта Хъуылымбегты Мамед.

Фӕлтӕрд тренер Созаты Владимир куыд загъта, афтӕмӕй Хуссар Ирыстоны ис тынг ӕвзыгъд фӕсивӕд. Ӕмӕ сын хъӕуы ӕмбӕлон уавӕртӕ саразын, цӕмӕй размӕ цӕуой, Ирыстоны кад дӕлӕмӕ ма уадзой. Каратэйы секцимӕ та сывӕллоны дӕттын хъӕуы авд азӕй фӕстӕмӕ. Кӕцыфӕнды фӕлтӕрд тренер дӕр æвиппайды рахаты сывӕллоны курдиат, исты йын бантысдзӕн ацы хуызы спорты ӕви нӕ. Фӕлӕ ма вӕййы афтӕ дӕр, ӕмӕ сывӕллонмӕ нӕ вӕййы ницы арӕхстдзинад, афтӕмӕй, йӕхиуыл хорз бакусыны фӕстиуӕгӕн, схизы спорты бӕрзӕндтӕм. Ацы мӕй Хуссар Ирыстонмӕ ӕрцӕудзӕнис æппӕтстилон каратэйы Ӕппӕтадӕмон федерацийы президент Рамиль Габбасов ӕмӕ ам бынаты скъуыддзаггонд ӕрцӕудзысты бирӕ фарстатӕ.

ДЖИОТЫ Александр

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.